به گزارش روابط عمومی بنیاد ایرانشناسی، دکتر طوبی کرمانی، عضو شورای سیاست‌گذاری همایش بین‌المللی «جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام»، در افتتاحیه همایش به تشریح جایگاه زن در آفرینش و تکوین پرداخت.
وی با بیان محوریت موضوع سخنرانی خود در نشست تخصصی نخست جایگاه زن در تکوین و آفرینش، گفت: در دو بازه زمانی پیش و پس از اسلام و از آنجا که در هر دو بازه زمانی، سخن در مدار ایران می‌باشد؛ لذا مقارنه و مقایسه این جایگاه در ایران و در جوامع و مکاتب دیگر به ویژه غرب، می‌تواند عالمانه‌تر و واقع‌بینانه‌ و به‌ دور از هر شعارزدگیِ دموکراسی و دفاع از حقوق زن، از حقایق سخن رانده و از حقیقت بازنمایی و از شبه‌ها بازگشایی‌کند و زان پس که جایگاه، بود و نبود، حیثیت و حیات زن روشن گردد. در پیش از اسلام، زن را به عنوان "نور و چراغ" تعریف کرده‌اند. بانو در اوستا به معنای چراغ و فروغ و روشنایی است و کدبانو یعنی چراغ و روشناییِ خانه. زن در اوستا و سنسکریت به لقب "ریتَه سیه بانو" (Ritasya Bhanu) یا "اشه بانو" خوانده شده که به معنی "دارنده فروغ راستی و پارسایی" است. همچنین واژه "مادر" در اوستا و سنسکریت "ماتری" (Matri) به معنی "زمین پرورش دهنده" و خواهر "سواسری" (Svâsri) یعنی "وجود مقدس و خیرخواه" است و زن شوهردار با صفت "نمانو پَتنی" (Nmâno Patni) یا "نگهبان خانه" نام گرفته ‌است. با تمسک به تفسیر ملاصدرا از آیه "الله نور السموات و الارض" به "الله وجود السموات و الارض" معتقد است زن جانشین خدا در زمین –زن، زمین، زندگی- بوده و همان وجودِ نخستین تکوینیِ انسانی در جهان ماده است. این نگاه اوستایی در ایران باستانی را در کلام الهی اسلامی، زیباتر می‌یابم که زن "ریشه" و "امّ ابیها" است برای همه و حتی برای پدری آنهم در شأن و شئونی وصف ناشدنی چون رسول اکرم (صلوات الله علیه و آله) و طبق حدیث موثّق از رسول اعظم (صلوات الله علیه و آله) که "اول ما خلق الله نوری، نور محمد (صلوات الله علیه و آله)"، پس زن – فاطمه- ریشه و حقیقت این روح و نور و وجود است و مهم‌تر آنکه هر سلام و درودی بر خاتم انبیاء و اولیای عظامش (صلوات الله علیهم) و آیندگان از مجرای یک زن به آنها ابلاغ و ارسال می‌شود –اللهم صلّ علی فاطمه و ابیها و بعلها و بنیها- و حساس‌تر اینکه زن –و سرّ المستودع فیها- است و خاص‌تر آنکه همه درهای یاری و رحمت به دست زن گشوده می‌شود و شاهدیم که همه رزمندگان اسلام با رمز و سربند "یا زهرا و یا فاطمه" -و نه با رمز "یا حیدر" که فاتح خیبر است و نه با رمز "یا رسول الله" که حامل رحمت است- همه درهای بسته و لشکریان کفر تا بن دندان نشسته را می‌گشایند و در‌هم می‌شکنند و به فرمایش علی مرتضی (سلام الله علیه) "زن" ودیعتی است برای مرد. در اسلام یک سوره ویژه به نام زن –نساء- و یک سوره خاص بنام زن –مریم- مسمی می‌شود.
نکته مهم این است که حقیقت وجودیِ مسلم زن در ایران باستان و اسلام آنگاه معنادار می‌شود که در خانواده و بیت و خانه و نه در چهاردیواری تعریف و تجلی یابد؛ چرا که اگر خالق بی‌مخلوق و رازق بی‌مرزوق و... بی‌معناست، زن هم در خانه و خانواده معنادار می‌شود. ولی زنی که در اندیشه تمدن باستانی ایرانی و اسلامی همواره به عنوان مظهر زایش و رویش شناخته شده، متأسفانه امروز مفهوم‌سازیِ جدیدی از برای او صورت می‌گیرد. نمونه عینیِ معاصر نگاه و عمل ایرانی اسلامی در خصوص زن و خانواده را به زیبایی در بیانات و فرمایشات امام خمینی -قدس الله سرّه- و امام خامنه‌ای -ادام الله ظلّه- می‌توان یافت که ما در مورد زن و خانواده از غرب طلبکاریم همه این ویژگی‌ها منشور زن ایرانی مسلمان است که بر جای جای جهان باید نقش ببندد.